COLUMN – Deze week pleit Klokwerk ervoor om tijdens het debat over prostitutie de ogen wijd open te houden, en vooral niet te romantisch te worden.
Myrthe Hilkens gaat naar Zweden. Het PvdA-kamerlid voelt zich verantwoordelijk voor het lot van prostituees en wil graag weten of het Zweedse verbod op hoerenlopen ook iets is voor Nederland. Onze legalisering van prostitutie is naïef geweest, meent ze. Ze stelt dat 50 tot 80 procent van de Nederlandse hoeren niet vrijwillig werkt.
Die cijfers zijn helaas niet te onderbouwen. Betrouwbaar onderzoek is er niet, en professionele schattingen naar het aantal prostituees dat onvrijwillig werkt lopen uiteen van acht tot negentig procent. Maar dat doet er niet toe. Ook als “slechts” acht procent van de veile deernen slachtoffer is van intimidatie of erger dan blijft dat een grof schandaal.
In Zweden pakt men het anders aan. Met de invoering van het verbod op hoerenlopen is een speciale hoerenloperspolitie ingezet. Dat is een soort caviapolitie, maar dan anders. Veel boetes worden er niet uitgedeeld, maar een positief effect is dat de veroordeling van de hoerenloper kan dienen als bewijsmateriaal tegen pooiers en mensenhandelaren.
Verdwijnen doet de prostitutie daarmee echter allerminst, en over de verdere effecten van dit beleid zijn ontstellend weinig cijfers bekend.
Dat heeft een reden. Wat illegaal is, valt maar moeilijk te onderzoeken.
Volgens Radio 1 zijn de belangrijkste meetbare effecten van het verbod op hoerenlopen in Zweden de verplaatsing van prostitutie van de straat naar het internet, en de verschuiving in de publieke beleving: voor de invoering van de wet was slechts dertig procent van de Zweedse bevolking voorstander daarvan, inmiddels is dat zeventig procent. Wat niet weet wat niet deert, kennelijk, want helaas zijn belangenverenigingen van de prostituees zelf minder enthousiast.
Ondertussen gaan in Nederland voorstanders van een verbod prat op hun morele superioriteit. In zijn column in de Volkskrant verwijt Bert Wagendorp voorstanders van legalisering een naïef beeld te hebben van het hoerenvak. Myrthe zelf spreekt zelfs van een “romantisch” beeld.
Onzin. Het geloof in een maatschappij zonder prostitutie, dat is pas romantisch en naïef. Het doel van legalisering is geen romantische samenleving te creëren, maar het beschermen van vrouwen. En daarvoor is het nodig om misstanden onder ogen te zien.
Die misstanden zijn in Nederland nu pijnlijk zichtbaar. De legalisering heeft met name heel veel ellende aan het licht gebracht. Niets om trots op te zijn.
Maar de juiste reactie daarop is niet snel de gordijnen weer dicht te trekken. De juiste reactie is hier eindelijk eens echt wat aan te gaan doen.
Hebben die vrouwen geen beschikking over een eigen paspoort? Laat de politie dat document dan bewaren voor prostituees. Durven de dames geen aangifte te doen van intimidatie en mishandeling, uit angst en bij gebrek aan bewijsmateriaal? Zorg dan voor een noodknop in de peeskamer, stel een wekelijks bezoek bij een vertrouwenspersoon verplicht, of ga desnoods over op cameratoezicht. Doe iets. Maak ook regels voor de pooier, zijn werkwijze, zijn “tarieven” en zijn administratie. En pak het illegale circuit met verdubbelde kracht aan.
Het gebeurt allemaal niet. We sturen de politie liever achter wietplantages en caviadierenbeulen aan dan dat we serieus werk maken van vrouwenhandel. Heel goed, Myrthe, dat jij je daar druk over maakt. Maar pak de problemen aan waar het mis gaat.
En laten we daarbij niet romantisch en naïef zijn, maar onze ogen wijd openhouden.