COLUMN – Deze week gaat Klokwerk op jacht naar illegalen.
De worsteling van de PvdA met het strafbaar stellen van illegalen gaat door. Volgens Samsom is strafbaarheid van illegalen de prijs voor het “humaner” maken van het beleid op justitie en migratie. De minimumstraffen, het boerkaverbod en het strafbaar stellen van hulp geven aan illegalen zijn teruggedraaid. Daarbij is er een kinderpardon gekomen.
Een goede koop dus? Welnee. Samsoms winst is slechts een paar kleine correcties op de keiharde lijn die het kabinet op justitie juist trekt. Een lijn van repressie, bezuinigen op preventie, en meer mensen opsluiten. Een doodlopende weg.
Wie per se iets wil doen tegen illegaal verblijf moet kijken naar hoe illegalen hier komen en zich financieren.
Door overheidsoptreden lijkt het aantal illegale werknemers in de tuinbouw de laatste jaren al met meer dan de helft te zijn afgenomen. Toch blijkt bij controle dat 14 procent van de bedrijven nog steeds illegale arbeiders in dienst te hebben. En zo zijn er nog andere sectoren. Illegaal werk en illegaal verblijf is natuurlijk niet hetzelfde, maar de samenhang is er wel degelijk. Zolang illegalen hier een boterham kunnen verdienen blijven ze wel komen. En illegaal werk kost werkgelegenheid. Meer controle daarop is dus dubbel winst.
Een andere methode is domweg controleren aan de grens. Ook dit wordt al gedaan. Op zich effectief, vooral omdat naast de illegalen zelf de mensen die hen stimuleren om hier te komen aangepakt worden: in dit geval de mensensmokkelaars. Nog beter zou het zijn die controleurs meteen aan de buitengrenzen van Europa te zetten.
Dit zijn maatregelen die werken, en op termijn leveren ze geld op. Helaas leven we momenteel onder een politiek gesternte waarin politici niet daarmee scoren, maar door zo hard mogelijk te roepen dat ze zo streng mogelijk op gaan treden tegen alles wat ongewenst is, zonder zich af te vragen of dit beleid wel enig effect heeft.
Met het opsluiten van illegalen ben je ze niet kwijt. Ze kosten alleen maar meer geld. Dat mensen opsluiten een kostbare aangelegenheid is weet het kabinet ook. Daarom wil staatssecretaris Teeven echte criminelen met een enkelband op de bank thuis te laten zitten. Dat is immers veel goedkoper.
Maar voor illegalen wil hij dat raar genoeg juist niet. Het gaat hem dan ook om het “afschrikwekkend” effect. Het probleem is alleen dat zelfs Teeven moet toegeven dat er geen enkele reden is om aan te nemen dat dit er is.
Een dure onzinmaatregel dus. Maar in praktijk zal aan die hele illegalenvervolging waarschijnlijk nauwelijks navolging worden gegeven. Het is allemaal mooi doen voor de bühne. Symboolpolitiek. In praktijk stelt het weinig voor.
Zo gaat het telkens. Strenger straffen? Welnee. In praktijk zitten veel gevangenen onder Teeven hun straf niet uit of zitten ze thuis met een enkelbandje om. Nederland wordt er echt niet veiliger op. En nu die gebakken lucht over illegalen.
De PvdA reageert echter vooral emotioneel, laat zich verleiden tot een discussie over principes en eist “humaniteit”. Een beetje laat natuurlijk, zo een half jaar na het installeren van een kabinet met dit regeerakkoord en twee VVD-hardliners erin. Het is wachten op politici die het aandurven deze populistische volksverlakkerij met de grond gelijk te maken, in plaats van eerst mee te waaien en zich zo telkens in het pak te laten naaien.
