Financieel Dagblad vergeet argumenten tegen basisinkomen

Dat de redactie Financieel Dagblad qua argumenten en vooral waarheidsvinding niet zo zuiver is wisten we al, maar in haar laatste commentaar poneert zij haar eigen stelling dat ‘een basisinkomen’ onbetaalbaar is, de arbeidsmoraal zal vernietigen en slecht zou zijn voor de economie, zonder enige verdere onderbouwing.

En dat is jammer, want de argumenten die daar normaal voor gegeven worden zijn vrij makkelijk te weerleggen. Alles wat riekt naar een basisinkomen is in principe heel goed budgetneutraal in te voeren, en daarbij brengt het grote bezuinigingen op het overheidsapparaat met zich mee. In plaats van het huidige controle-dwang-en-boeteregime in de sociale zekerheid werkt alles wat riekt naar een basisinkomen juist bijzonder prikkelend op de arbeidsmoraal. En voor de economie kan dat alleen maar goed zijn.

Maar goed, waar het FD op reageert is feitelijk helemaal niet een ‘basisinkomen’, maar op proeven met een andere vorm van bijstand. En daarbij wordt in veel van die proeven het gevaar van bijverdienen wel degelijk erkend.

Maar dat erkennen, maakt nog geen tegenstander van een andere aanpak van de bijstand. Het is immers heel goed mogelijk bijstandsgerechtigden een deel van hun bijverdiensten te laten houden, met het minimumloon als maximum totaal, zoals bijvoorbeeld GroenLinks het al voorstelde.

En dat werkt bijzonder motiverend om werk te vinden, ja. Is dat een probleem?

De huidige bijstand is een gedrocht van zinloze controles die buitengewoon veel geld aan administratie kosten, en bovendien mensonwaardig zijn. Het boetesysteem jaagt naast dat het geen baan creëert de armoedeproblematiek aan, en daarmee is het een extra maatschappelijke kostenpost. Het systeem dat wie bijverdient bij de bijstand alles moet terugbetalen en ook nog een ambtelijke molen door moet om te bewijzen dat zijn inkomsten niet structureel zijn, zorgt er bovendien voor dat je als bijstandsgerechtigde maar beter op de bank kan blijven zitten als je niet in de moeilijkheden wil komen. De verplichte trajecten kosten banen. Dat moet en kan anders.

Maar goed, waar argumenten ontbreken valt er ook niet op in te gaan en zeggen we tegen het FD gewoon: nietes. En ga je werk eens doen. Je bent journalist, geen politicus, of cabaretier.

Dit artikel verscheen eerder op Sargasso.nl.

Bezuinigen met boete

Repressie repressie. Zwartrijden is stout. Stout stout stout, volgens dit roodbruine kabinet. Boetes omhoog dus. Want dat zal wel helpen, toch?

Dit kabinet ligt goed op dreef met het doorvoeren van een boetecultuur. En niet zonder resultaat. Door invoeren van onder andere de fraudewet, waarmee vooral goedwillende burgers keihard gepakt worden en de echte fraudeurs de dans ontspringen, is het aantal Nederlanders met problematische schulden inmiddels opgelopen tot een recordhoogte: meer dan 700.000 mensen, en groeiende.

Zoveel mogelijk mensen in de schulden, dat lijkt het doel te zijn. Dit zogenaamde bezuinigingskabinet maakt zo ondertussen vooral schulden voor de toekomst. Want denk maar niet dat die mensen met schulden de staat en andere burgers niets kosten.
Verder lezen Bezuinigen met boete

Overheid investeert in boetes en poortjes terwijl ze binnenkort achterhaald zijn

De huidige discussies over zwartrijders en openbaar vervoer zijn over vijftien jaar volkomen achterhaald

Wie de discussie over zwartrijders de laatste tijd gevolgd heeft zou bijna geloven dat zij alleen maar ongewenst zijn vanwege hun agressiviteit. En dat terwijl het probleem met zwartrijders volgens mij vooral is dat ze niet betalen. Hoe dan ook, het is oorlog tegen zwartrijders. Twee weken terug stemden VVD en PvdA nog voor hogere boetes om zwartrijders te bestrijden. Vanwege het afschrikkend effect, daar geloven de coalitiepartners heilig in. Grappig is het in dat licht te beseffen dat in België de toch al veel lagere boetes voor zwartrijden een half jaar geleden juist naar beneden zijn bijgesteld. De reden die de Belgen daarvoor hadden? U raadt het niet: om agressie te verminderen.

En dan vorige week de discussie over de poortjes op het station. Deze week riep de Kamer op tot hogere poortjes, want bij het sluiten van de poortjes in Rotterdam bleken de zwartrijders nogal atletisch te zijn en er gewoon overheen te springen. Daarom komt er nu ook surveillance bij de poortjes. Grappig, omdat de poortjes feitelijk nu juist bedoeld zijn om te kunnen besparen op surveillance in de treinen.
Van dit alles is de goedwillende burger natuurlijk de dupe. De stations met poortjes zijn afgesloten en een keer vergeten in te checken op een station zonder poortje kost binnenkort een burgermansfortuin.

De wereld in beweging
Zwartrijders, volgepakte treinen, het wil om de een of andere reden maar niet lukken met het openbaar vervoer in Nederland. En de wegen? We kunnen bijbouwen wat we willen, de verkeersknoop verlegt zich telkens doodleuk weer naar het volgende smalste punt.

Maar gelukkig staat de wereld niet stil. In California is Google al een paar jaar bezig met het testen van zelfrijdende auto’s. Vorig jaar introduceerde het bedrijf het prototype van een auto zonder stuur, gas- of rempedalen. Google verwacht dat de zelfsturende auto in 2020 voor consumenten beschikbaar zal zijn.

Verschil in voervoer
Deze ontwikkelingen roepen op tot een ander vervoersmodel, dat vanzelf zal groeien. En dat kan snel gaan. Als in 2020 taxi- en autoverhuurbedrijven met deze wagens gaan rijden, zal de bestuurde taxi de strijd al snel verliezen door verschil aan kosten en privacy. Het vraagstuk wat de politiek aan moet met Überpop lost zichzelf daarmee ook op. Taxichauffeurs zullen al snel nog slechts een nichemarkt bedienen van mensen die het leuk vinden een chauffeur te hebben, met een pet op.

Maar ook het collectief openbaar vervoer op korte en middellange afstand zal de concurrentie met de zelfsturende auto’s niet aankunnen. Qua kosten winnen deze taxi’s het van de bus en de sprinters door hun efficiëntie: niet alleen wordt een chauffeur en controlerend personeel uitgespaard, de wagens hoeven ook nooit voor drie kwart leeg rijden, zoals met de bus en de sprinter buiten de spits bijna altijd het geval is. En wie gaat er op een halte staan wachten op een vervoermiddel dat vrijwel altijd omrijdt en je nooit precies naar je bestemming brengt als je voor hetzelfde geld een wagen voor je huis kan bestellen?

Tenslotte zal ook de auto als persoonlijk bezit het afleggen. Voor veel mensen is autorijden een hobby, en de personenauto een belangrijk statussymbool, maar de meeste mensen zullen mettertijd liever de zelfsturende taxi’s gebruiken. Er zijn immers geen vaste lasten, de verantwoordelijkheid voor onderhoud is afgekocht, er hoeft geen geld te worden besteed aan parkeren (wat ook een enorme winst in ruimte zal betekenen), en de gebruiker geniet meer vrijheid: hij kan werken of ontspannen tijdens de rit en hoeft geen rekening te houden met zijn alcoholgebruik.

Veiliger
Daarbij belooft deze technologie als zij volledig is uitgekristalliseerd een veel veiligere vorm van verkeer te zijn. De auto’s zien bewegende en stilstaande objecten op bijzonder grote afstand, en anticiperen daar beter op dan menselijke bestuurders.

De grote belofte van de Google-car is echter het efficiënte gebruik van het wegdek. De meeste files worden immers veroorzaakt door ongelukken, rijden met verschillende snelheden en remgedrag. Doordat de zelfsturende wagens het perfecte snelheids- en invoeggedrag vertonen en minder ongelukken maken, zal de filedruk ondanks dat er meer personen over de weg gaan sterk afnemen.

Na introductie van een zelfbesturende wagen zal gewenning aan dit apparaat waarschijnlijk net zo snel gaan als aan andere technologieën zoals het internet en de smartphone. Tien jaar later zal ons vervoersysteem kortom volkomen anders zijn. De politieke discussies van vandaag de dag over zwartrijders, poortjes, verkeersboetes en parkeerproblemen zijn in dat licht eigenlijk alleen maar lachwekkend. Laten we er nog maar even van genieten: binnenkort is het over met die onzin, en kunnen al de poortjes die we voor miljoenen hebben neergezet gewoon weer worden afgebroken.

Dit artikel verscheen eerder op Joop.nl

Politiek Kwartier | Geloof in straf

COLUMN – Het blinde geloof in strenger straffen helpt ons steeds verder van de regen in de drup.

Wie z’n ziektekostenverzekering niet betaalt, krijgt een boete. Veel mensen die dat treft kunnen die boete helemaal niet betalen. Daardoor komen ze in een wanbetalersregeling terecht. Ondertussen zit inmiddels twee procent van de hele bevolking in zo een regeling.

Ook in de sociale zekerheid werkt men sinds kort met hoge boetes om fraude tegen te gaan. Het blijkt echter dat mensen hierdoor langer in een uitkering blijven hangen. En erger: omdat ze in de financiële problemen komen, zijn ze nota bene juist sneller geneigd tot fraude.

Ondertussen verhoogt Teeven de straffen van het jeugdstrafrecht. Maar los van dat mensen opsluiten bepaald niet goedkoop is, is al lang aangetoond dat crimineel gedrag hierdoor eerder wordt bevorderd dan tegengegaan.

Het is zo verleidelijk om te geloven in het effect van strenger straffen. Als er een hoge straf voor staat, bedenken mensen zich wel tweemaal voordat ze de fout ingaan, toch? Dat klinkt zo logisch, waarom werkt het dan toch niet?

Verder lezen Politiek Kwartier | Geloof in straf