Laten we, links of rechts, gewoon eens eerlijk zijn: zo slecht is het niet gesteld met de inkomensverdeling in ons land.
Het was weer een mooie week in rechts medialand, met de column van Annemarie van Gaal, waarin ze wat cijfers uit haar duim zoog over bijstandsmoeders. Dit uit haar duim zuigen ontging het journaille van de krant van nog-niet-wakker-Nederland volkomen, want ondanks dat de correctie hier op dit blog dinsdagavond al voor iedereen te bezichtigen was, werd het bericht de volgende dag kritiekloos doorgepost.
Soms heb je het gevoel alsof je het allemaal voor niets doet. Wat heeft het voor zin om telkens met de juiste cijfers te komen als de grote media kritiekloos de ene leugen na de andere blijven publiceren? Ik zal de eerste blogger niet zijn die hierom uiteindelijk de handdoek in de ring gooit. Het ontmoedigende van de politiek in Nederland: de leugen regeert.
Maar goed, terwijl jaloers Nederland zich dus schuimbekkend boog over het fictieve grootkapitaal van een bijstandsmoeder met twee kinderen, rekende ik, met hulp van vele reaguurders op dit blog en op de sociale media, dus uit hoeveel die bijstandsmoeder nu in werkelijkheid kreeg – hetgeen een stuk minder bleek te zijn dan Annemarie van Gaal en de Telegraaf maar al te graag geloofden – en vergeleek ik dit met het inkomen van iemand met een minimuminkomen en een modaal salaris.
Conclusie? Eigenlijk vind ik zelf de verdeling waar we uiteindelijk op uit kwamen helemaal zo slecht nog niet.
Wie van de bijstand naar een full time baan tegen minimumloon gaat, gaat er 25 tot 31 procent in inkomen op vooruit. Dat is, zeker gezien een groot deel van het oorspronkelijke inkomen opgaat aan vaste lasten, behoorlijk substantieel. En dit effect wordt per 1 januari 2015 nog vergroot ook, doordat de bijstand voor alleenstaande ouders wordt verlaagd, en het kindgebonden budget wordt verhoogd.
Je moet wel een heel erg strontverwende rechtse rakker zijn om daaruit te concluderen dat je in Nederland niet beloond zou worden voor werken.
Maar zijn de uitkeringen dan te laag? Dat lijkt mij eerlijk gezegd ook niet het geval. De uitkeringen in Nederland zijn over het algemeen hoger dan in de rest van Europa. Zeker, er is armoede, ook onder mensen met een uitkering. Maar dat komt meestal doordat mensen een schuldenlast hebben of een ongelukkige woonsituatie. Dat zijn problemen die niet veroorzaakt worden door de hoogte van de uitkeringen zelf.
Het grote probleem van de sociale zekerheid in ons land is eerder de hondse behandeling die mensen ondergaan van uitkeringsinstanties, de bureaucratische muur waar zij tegenop lopen, en de steeds slechtere toegankelijkheid van de sociale zekerheid. In Nederland presteren we het om mensen met een uitkering onder dreiging van strafkortingen te dwingen om hun oude wegbezuinigde baan op te knappen. Daar zit de echte oneerlijkheid van ons ‘sociale stelsel’, dat deze naam daarom wat mij betreft al niet meer verdient.
En helaas hebben wij een kabinet dat alles op alles op zet om deze situatie nog te verergeren. Natuurlijk is het beter een eigen inkomen te genereren dan een uitkering te genieten. Maar er bestaat nu eenmaal werkeloosheid. Daar moeten goede voorzieningen voor zijn. In Nederland is de politiek wil er daarvoor niet. In de troonrede werd alleen gesproken over ‘banen creëren’. Voor wie geen baan heeft, geen oplossingen. Diep triest.