Treurig maar voorspelbaar, dat waren de verontwaardigde reacties van rabiaat-rechtse facties afgelopen dinsdag op het besluit van wethouder Vliegenthart van de gemeente Amsterdam om de uitgedeelde boetes in het kader van de fraudewet naar beneden bij te stellen.
De VVD, de Telegraaf, en in haar kielzog GeenStijl-dochter Das Kapital vinden dat natuurlijk reuze oneerlijk. Zij willen bloed aan de paal zien. En dat gaat dan middels opruiende stukjes waarin Amsterdam wordt neergezet als het Walhalla voor fraudeurs.
Dat uit onderzoek van de ombudsman is gebleken dat de overgrote meerderheid van de slachtoffers van de fraudewet helemaal niet bewust frauderen, maar dat het gewoon om fouten gaat, die in ons idioot ingewikkelde sociale stelsel nu eenmaal makkelijk gemaakt zijn, dát wordt in de artikeltjes natuurlijk niet vermeld, noch dat het verlagen van de boetes geheel in lijn ligt met het landelijk beleid om de fraudewet meer humaan te maken, nota bene naar aanleiding van gerechtelijke uitspraken hierover… een aanpassing die volgens mensen in het veld overigens nog veel te zwak is om een echt rechtvaardige situatie op te leveren.
De waarheid is namelijk dat de fraudewet een probleem op zichzelf is geworden. Het aantal huishoudens met problematische schulden groeit schrikbarend, iets waar de overheid momenteel met wel meer maatregelen hard aan bij blijkt te dragen. Iedereen de schulden in, dat lijkt het motto van Rutte II.
En dat is niet alleen een probleem van die huishoudens met schulden zelf. De opgelegde boetes brengen alleen maar op de balans wat op: of ze ook een keer betaald worden is nog maar zeer de vraag, want van een kale kip kan je niet plukken. Ondertussen leveren ze vooral nieuwe problemen op: onbetaalde rekeningen, meer gebruik van schuldsanering en de voedselbank, mensen in de stress, komen minder snel aan het werk etc. Overdreven? Het Nibud becijfert dat deze problematiek de Nederlandse samenleving op die manier jaarlijks elf miljard kost.
De gemeente Rotterdam, waar men ook maar niet wil luisteren naar de rede en blind doorgaat met het keiharde regime dat uiteindelijk alleen maar geld verspilt, wordt in het pennevruchtje van Das Kapital vervolgens nog een flinke pluim in de reet gestoken. In de kronkel van Das Kapital is Amsterdam namelijk schuldig aan het gesignaleerde verschil in de fraudeaanpak van steden. En dat terwijl Amsterdam gewoon handelt in de geest van de rechtsstaat, terwijl Rotterdam daar tegenin gaat.
Das Kapital toont zich zo de perfecte spreekbuis voor een zinloos boetebeleid van een bureaucratische en inhumane overheid die maling heeft aan burgers, en ze graag vermorzelt. Want straffen zal de staat! Ook al is schuld onbewezen. De belastingbetaler dokt wel voor dit super-controle-orgaan.
Dit artikel verscheen eerder op Sargasso.nl